Plan van aanpak voor de hbo-scriptie: Help!

Het schrijven van een plan van aanpak (PvA) kan frustrerend zijn. Het is allemaal nieuw voor je en opleidingen geven vaak weinig aanwijzingen. Als je al feedback krijgt (en dat is lang niet altijd geval), krijg je meestal alleen te horen wat er níét goed is aan je plan van aanpak. Wat je wél moet doen, wordt zelden uitgelegd. Je moet het blijkbaar zelf uitvinden. Je doorzettingsvermogen wordt flink op de proef gesteld. Houd moed, want met de informatie in deze blogpost kun je waarschijnlijk weer vooruit. En als dat niet het geval is, dan kun je ons altijd bellen om een uurtje scriptiebegeleiding in te plannen.

Wat staat er in een plan van aanpak?

De eisen voor een plan van aanpak verschillen per opleiding*, maar meestal bevat het PvA drie onderdelen:

1) een uiteenzetting van de probleemanalyse,  
2) een beschrijving van theorie en modellen,  
3) een plan voor de onderzoeksmethodiek.  

Deze drie onderdelen komen overeen met de onderwerpen van eerste drie hoofdstukken van de standaard hbo-scriptie. In de blogpost over de standaard hbo-scriptie wordt meer verteld over de inhoud van deze hoofdstukken. De informatie over de eerste drie hoofdstukken is van toepassing op de inhoud van het plan van aanpak.

Hoeveel bladzijden heeft een plan van aanpak?

Er is geen vast aantal bladzijden voor een PvA – tenzij je opleiding dat expliciet vermeldt. De een werkt zijn PvA verder uit dan de ander. Je kunt kiezen voor een compacte, maar sluitende beschrijving van de voornoemde onderdelen, of voor een uitgebreide uitwerking van deze onderdelen in drie hoofdstukken. Er is wat dat betreft geen goed of fout. Kies je voor een uitgebreide uitwerking en wordt je PvA goedgekeurd, dan heb je de eerste drie hoofdstukken van je scriptie al klaarliggen en kun je meteen starten met deskresearch of veldonderzoek. Kies je voor een compacte omschrijving, dan hoef je minder tekst te wijzigen als je PvA niet meteen goedgekeurd wordt. Meer bladzijden betekent niet noodzakelijk een beter PvA. Of je nu een kort of een lang PvA schrijft, je opzet moet goed zijn om goedkeuring te krijgen.

Wat maakt een plan van aanpak goed?

Een goed plan van aanpak is sluitend. Met ‘sluitend’ bedoelen we dat je probleemanalyse klopt, dat het advies dat je van plan bent te gaan schrijven zal bijdragen aan het oplossen van het probleem van je opdrachtgever, en dat de kennis die je verzamelt tijdens je deskresearch of veldonderzoek volgens de theorie nodig is voor het opstellen van dat advies. Een goede scriptie is niet noodzakelijk erg omvangrijk of bijzonder origineel. Veel belangrijker is het dat alle hoofdstukken op elkaar aansluiten, dat de structuur helder is voor de lezer, en dat het advies weer aansluit bij het probleem.

Waar vind ik een goed voorbeeld van een plan van aanpak voor een hbo-scriptie?

Online vind je weinig goede voorbeelden van een plan van aanpak. Onze ervaring is ook dat een voorbeeld niet altijd nodig is: elk afstudeerproject is uniek en vraagt dus om een eigen plan van aanpak. Als je toch een indruk wilt krijgen, dan kun je het beste gebruik maken van de HBO Kennisbank. Zoek in deze database naar scripties van vergelijkbare opleidingen of naar scripties met vergelijkbare onderwerpen. Selecteer een aantal relevante scripties en bekijk hoe de probleemanalyse, het theoretisch kader en de onderzoeksmethoden op elkaar aansluiten. Merk op dat elke scriptiestudent het anders aanpakt en vul vervolgens het schema voor de structuur van jouw scriptie in.

Kost mijn PvA te veel tijd? Krijg ik mijn scriptie straks niet af?

Deze vraag rijst vaak op het moment dat een PvA niet meteen goedgekeurd wordt. Studenten willen graag starten met het veldonderzoek, maar hebben het gevoel dat ze tegengehouden worden door de uitblijvende goedkeuring van het PvA. Realiseer je op zo’n moment dat je al lang met je scriptie bent begonnen. Met het uitdenken van je PvA denk je immers in essentie je hele scriptie uit. Als jij je PvA uitgebreid uitwerkt, heb je straks de eerste drie hoofdstukken van je scriptie klaarliggen. Dat is niet niks. Realiseer je dat productiviteit tijdens een scriptietraject niet altijd wordt uitgedrukt in het aantal geschreven woorden per dag. In tegendeel: doorgaans ben je een derde deel van de tijd informatie aan het verzamelen, een derde deel informatie aan het verwerken (in gedachten) en ten slotte een derde deel van de tijd aan het schrijven. Je kunt niet schrijven zonder eerst na te denken. Een dag zitten lezen, speuren en broeden op een idee is dus niet noodzakelijk verloren tijd! Gun jezelf de tijd om de boel goed uit te denken voor je gaat schrijven. Trek uiteraard wel op tijd aan de bel als je echt vastzit of last heb van studieontwijkend gedrag.

*De eisen voor een plan van aanpak verschillen per opleiding. Neem daarom de informatie die je krijgt van je opleiding goed door. Krijg je weinig informatie? Dan kun je eerst uitgaan van de informatie in dit stuk en check je vervolgens bij je docent of je plan aansluit bij zijn/haar verwachtingen. Blijf altijd goed communiceren met je docent, want zijn of haar verwachtingen wegen zwaarder dan de aanwijzingen die je van ons krijgt – al staat het je natuurlijk vrij om te proberen je docent te overtuigen van jouw plannen voor jouw individuele project.


Geeft je opleiding te weinig uitleg over scripties? Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek in Amsterdam, Eindhoven, Leiden of Rotterdam. Je bent van harte welkom.

Aanmelden voor een kennismakingsgesprek

ARCHIEF