Waarom promovendi hun motivatie verliezen

Wie promoveert, heeft er minstens vier jaar aan studie op zitten. Het volgen van vakken, het schrijven van scripties, alles is in een voorgaande fase gelukt. Waarom lukt het promovendi dan zelden om op tijd het proefschrift in te leveren? Waarom is het zo moeilijk om gemotiveerd te blijven? Waarom denken zoveel promovendi over hun PhD: “Waarom ben ik hier ooit aan begonnen?” Ervaren promotiebegeleider Kinge Siljee legt uit hoe dit komt

Ooit ben je enthousiast begonnen aan je promotie. Je schreef een voorstel, en toen het werd geaccepteerd was je dolblij. Je vertelde iedereen over je promotie en je was van plan om jouw onderwerp helemaal uit te diepen, een specialist te worden, en een tekst af te leveren die je als boek in de kast kon zetten. Hoera, je wordt doctor! Hoe komt het dat je motivatie voor je promotieonderzoek nu zoveel minder is dan in het begin? Laat ik vooropstellen: dit heeft bijna iedereen. Hoe langer een project duurt, hoe moeilijker het is om je enthousiasme vast te houden.

Vergelijk het met een flinke verhuizing. Eerst zoek je enthousiast een nieuw huis. Als je het hebt gevonden, loop je door alle kamers: dáár zie je jezelf al zitten, en dáár slapen, en dáár koken, en dáár vrienden van grote borden eten en glazen bier voorzien… Je kunt niet wachten en je wilt eigenlijk gelijk al je dozen in gaan pakken. Deze fase kun je vergelijken met je PhD-proposal: je leest alles wat los en vast zit en het liefst begin je meteen met je onderzoek.

Dan komt het gedoe en de stress. Misschien moet je een hypotheek aanvragen, en moet je zo’n bedrijfsstempel hebben, en ligt je werkgever dwars. Of je moet voldoen aan de huureisen. En dan je oude huis: je moet inpakken en schoonmaken. Dan komt het moment dat je denkt: “Hoe kom ik aan al die troep?” Dertig dozen verder kijk je naar de enorme rommel in je woonkamer en denk je: “Ik heb er nog niet eens een deuk in geslagen!” Waar ben je aan begonnen? Je zat toch eigenlijk wel prima! Deze fase is het midden van je onderzoek, waarin je gedoe krijgt met je promotor, of je moet fondsen aanvragen, of beurzen regelen, of het verzamelen van je gegevens loopt niet zoals je zou willen.

Dan is er het nieuwe huis. Je was zoveel van plan! Je zou de woonkamer schilderen en een nieuwe traploper aanleggen. Je zou de keukenkastjes vervangen en frisse nieuwe meubels regelen. Maar dat liep anders: je hebt er geen tijd meer voor, en ook geen geld, en eigenlijk ook geen puf, dus na een paar schilderklussen geef je er even de brui aan. Deze fase is als het uitschrijven van je resultaten: je was van plan om een enorm baanbrekend onderzoek te doen, maar je moet kiezen, en je promoveert toch op iets kleiners dan je had gedacht, en je resultaten waren toch wat dubbelzinniger dan gehoopt. Je denkt: “Never mind, ik schrijf het wel zo op dan.” Deze fase is erg demotiverend!

Tot slot ben je over, maar nog niet alles is zoals gewenst. “Ik doe het in de weekenden wel”, denk je. Maar je doet het niet, en je blijft je ergeren aan de vlek op de muur in de gang en de gordijnen die net niet helemaal recht hangen. Deze fase lijkt op hoe het is als je aio-schap is afgelopen, of wanneer je beurs op is, of als je weinig tijd of energie hebt voor je promotie. Misschien werk je al ergens anders, of je bent druk met kinderen, of je blijft futloos heen en weer schuiven in je tekst. In deze fase haken de meeste mensen af. Je kunt de Chinese Muur herbouwen met proefschriften die bijna helemaal af zijn. Dood- en doodzonde!

Hoe promoveer je nu wel gemotiveerd? Ervaren promotiebegeleider Kinge Siljee geeft tips om stressvrij (nou ja, stress-arm) te promoveren.


Begint de tijd te dringen? Studiemeesters helpt PhD-studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek in Amsterdam, Eindhoven, Leiden of Rotterdam. Je bent van harte welkom.

Aanmelden voor een kennismakingsgesprek

Plan je PHD – 5 Tips voor promoveren zonder stress

In de vorige blogpost werd uiteengezet waarom PHD’ers hun motivatie verliezen. In deze blogpost geeft Kinge Siljee, ervaren promotiebegeleider, tips voor een plan om stressvrij (nou ja, stress-arm) te promoveren.

Ooit ben je enthousiast begonnen aan je PHD, maar hoe langer een project duurt, hoe moeilijker het is om je enthousiasme vast te houden. Met deze vijf tips blijf je gemotiveerd en rond je het promotietraject sneller af.

1. Plan realistisch
Natuurlijk wil je de hemel bestormen met je promotieonderzoek, maar het is belangrijk dat je je onderzoeksveld zo kernachtig afbakent als je maar kunt. Bedenk je dat een rivier die je niet indamt, een modderige delta wordt. Diepgang binnen je specialisme bereik je alleen door de oevers van je onderzoek zo goed mogelijk in te dijken.

2. Vergelijk je werk
Vergelijk je promotieonderzoek eens met dat van andere promovendi. Hoe gaat het met hen? Welke frustraties hebben zij? Lopen ze inhoudelijk tegen dezelfde problemen aan? Hebben ze dezelfde problemen met voorstellen, congressen, fondsen en beurzen? En vooral: hoe omvangrijk is hun promotieonderzoek? Wat doen ze wel, en wat laten ze achterwege? Hoe beschrijven zij discours, betrouwbaarheid en validiteit in hun proefschrift?

3. Werk samen met anderen
Promoveren is het ultieme eenzame werk. Je schrijft een dik boek in de periode van vier jaar, en het meeste doe je alleen. Dat geldt voor andere PHD’ers ook. Als je samen met hen aan de slag gaat, bijvoorbeeld op een kantoortje of in de bibliotheek, dan begin je er met meer plezier aan. Als je ook nog ziet hoe anderen met dezelfde issues worstelen, worden eventuele tegenslagen draaglijker. Zeker als je buitenpromovendus bent, moet je ervoor zorgen dat je met andere extranei contact legt! De meeste universiteiten hebben een promovendi-netwerk. Kijk anders eens wat er op je faculteit voor aio’s en oio’s wordt georganiseerd. Vaak zijn buitenpromovendi daar ook welkom.

4. Vraag om hulp
Ook promoveren is een leerproces. Je bent doctor in spe, of assistent in opleiding. Dat betekent dat je nog aan het leren bent hoe je onderzoek moet doen en hoe je het opschrijft. Het is niet erg als je daarin fouten maakt of twijfels hebt. Het kan absoluut geen kwaad om daar hulp voor in te schakelen. Dat doen wetenschappers namelijk ook: congressen zijn niet voor de gezelligheid, maar om ideeën uit te wisselen, elkaar opbouwende kritiek te geven en enthousiasme voor onderzoek te behouden. Dus: vraag om hulp, bij je promotor, bij je medepromovendi, of bij Studiemeesters.

5. Eye on the ball
Houd je plan voor ogen, eye on the ball. Je wordt doctor; er zal een proefschrift in de kast komen te staan met jouw naam erop. Ook een promovendus die af en toe zijn of haar motivatie was verloren, en zenuwachtig wachtte tot de pedel hem of haar verloste van de discussie met de promotoren over de stellingen van het onderzoek, krijgt een doctorstitel. Je gaat iets bijdragen aan de wetenschap, en je kunt achteraf trots zijn op je prestatie. Ook jouw proefschrift komt op een dag van de drukpers rollen!


Begint de tijd te dringen? Studiemeesters helpt PHD-studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier.