Samenvattingen leren: stop met deze verkeerde studietechniek

Er is tegenwoordig een levendige handel in samenvattingen van boeken, lessen en colleges. Veel studenten gebruiken deze samenvattingen als studietechniek om te studeren. Dat is dom, vindt studiebegeleider en toetsspecialist Kinge Siljee.

Waarom werken samenvattingen niet?

Samenvattingen werken niet compleet niet! Het maken van een samenvatting van stof is een matige, enigszins effectieve manier van studeren voor tentamens en toetsen. Ze hebben vooral nut als je overzicht moet hebben van een grote set artikelen, jurisprudentie, boeken of casussen. Met korte samenvattingen kun je de essentie uit lange lappen tekst halen. Maar de meeste studenten studeren als volgt: ze downloaden een dubieuze samenvatting van een website die er een dubieuze som geld voor vraagt, en vervolgens gaan ze die doorlezen. Zonde van je tijd, geld en moeite, en bovendien wemelen de meeste online samenvattingen van de fouten. Laat die online samenvattingen dus links liggen!

Wat werkt dan wel? Studenten geven aan samenvattingen te leren uit tijdsnood

Wat het beste werkt: kijk naar je doel. Je wil je toets of tentamen natuurlijk halen, dat is doel 1. Daarnaast wil je ook wat leren voor de rest van je studie en je leven, dus dat kan doel 2 zijn. Tot slot ben je misschien ook geïnteresseerd in de stof, dus dat is dan doel 3. Ik raad elke student aan een lijstje doelen voor zichzelf op te stellen. Hoe je studeert, moet daar dan bij passen.

Hoe studeer je dan effectief om je toets te halen? Dus dat eerste doel?

Die is gemakkelijk: oefen de toets. Begin bij je tentamen zelf. Kijk of het je lukt om een tentamen te maken met de stof van de lessen en colleges ernaast, en kijk of je de antwoorden zelf ook terug kunt beredeneren. Maak zoveel mogelijk opdrachten en examens, en probeer zoveel mogelijk de antwoorden zoals die van je zullen worden verwacht, na te bootsen.

Hè? De toets maak je toch als laatste? Nadat je alle stof hebt geleerd?

Nee, zeker niet: als je enige doel is het halen van je toets of tentamen, dan helpt het om de stof ook in die vorm te leren. Dus: oefenen, oefenen, oefenen, net zolang tot je alle vragen goed hebt. Loop dan door de lesstof heen en verwerk de informatie in soortgelijke vragen, die je ook weer oefent. Zo haal je met gemak een goed cijfer.

Maar…als dat werkt, waarom heb ik dan het boek? En waarom alle artikelen en slides en colleges en zo?

Omdat je niet alleen maar studeert om je tentamen te halen. Je hebt waarschijnlijk ook interesse in de stof, en je wil waarschijnlijk nog meer vakken gaan doen met deze onderwerpen, of werken in de echte wereld, of meer onderzoek doen. Dan is het heel fijn om voor meer te leren dan alleen voor je tentamen.

En hoe pak je dat dan aan?

Ook niet door samenvattingen te downloaden! Een dik boek slecht je bijvoorbeeld door de inhoudsopgave heel aandachtig door te nemen. Wat zijn de belangrijkste punten van dit onderwerp? In welke volgorde wordt dat gepresenteerd? Waarom worden juist deze onderwerpen benoemd? Vervolgens pak je de interessantste of meest relevante delen uit het boek, en die ga je aandachtig bestuderen, maar alsof je een boeiend nieuwsartikel leest, niet alsof je iets moet stampen. Nadat je een paragraaf uit hebt, schrijf je voor jezelf even wat boeiende feiten op, of je herhaalt ze voor jezelf, of je praat erover met een studiegenoot, met je broertje, of desnoods tegen je kat, maar je doet er iets actiefs mee.

Heb je tot slot nog een gouden tip?

Ja: studeer nooit passief. Dus: ga nooit achterover zitten met een boek, tenzij je de stof net zo spannend vindt als een spannend boek of heftige film. Je steekt op deze manier namelijk helemaal niks op. Dat geldt natuurlijk ook voor samenvattingen van het internet, alleen dan steek je niks op terwijl je naar de taalfouten van een ander zit te kijken.


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!

Meld je aan

Help, ik haal mijn planning nooit!

Maak je een keurige studieplanning, maar lukt het je nooit je daaraan te houden? De meeste studenten hebben daar last van. Met deze slimme technieken overkomt je dat niet meer.

1. Maak je planning concreet

Je planning moet je zo maken dat, als je deze aan een ander zou geven, deze persoon zonder extra uitleg je plan kan uitvoeren. Dus niet: “Vandaag ga ik verder aan Methoden” of “Hoofdstuk 3” of “Schrijven”, maar: “Ik wil morgen alle opdrachten van hoofdstuk 15 maken en controleren” of “Ik wil vandaag de analyse voor mijn opdracht voor het vak Theorie afronden en uitschrijven”. Een concrete planning kun je halen (duim omhoog voor jou!) of niet halen (geeft niks, voor de volgende keer dus iets ruimer plannen).

2. Beloon jezelf

Niks is zo lekker als ontspanning na inspanning. Dat is namelijk de ontspanning die je echt hebt verdiend. Zorg er dus voor dat als je een concreet doel hebt gehaald, je jezelf beloont met ontspanning: iets leuks doen met vrienden, een fijne film, een cappuccino met cacao, wat je maar motiveert.

3. Plan je vrije tijd ook in

De meeste studenten vergeten dat ze meer zijn dan een studeermachine. Je hebt meer in het leven dan studeren: ook ontspannen, sporten, feestjes, verenigingen, politiek, hobby’s, zorgtaken, fysiotherapie, noem maar op. Plan alles compleet in, en verwacht niet dat je tussen de bruiloft van je zus en de eerste dag van het festival een ochtend braaf gaat leren. Je kunt je pas aan de afspraken met jezelf houden als die afspraken met jezelf realistisch zijn bedacht!

4. Beschouw je studie als je werk

Sla je je werk wel eens over? Dat je denkt: geen zin, ik kom niet vandaag? Waarschijnlijk niet. Waarom sla je je belangrijkste taak, namelijk studeren dan wel over? Omdat niemand op je zit te wachten. Het voelt als iets wat je voor jezelf doet, en daardoor minder belangrijk is. Raar, eigenlijk: studeren is je belangrijkste taak! Beschouw een planning voor je studie dus als je rooster op je werk: dat zeg je af voor bruiloften en begrafenissen, maar niet om een kennis te helpen verhuizen of voor een terrasje.

5. Vraag hulp

Het maken van een goede planning is iets wat je moet leren. Lukt het met deze tips ook niet? Wees welkom bij ons, en krijg concreet planadvies waar je de rest van je studie wat aan hebt!


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!

Meld je aan

Drie tips om je beter te concentreren

Heb je moeite met concentreren? Probeer deze drie eenvoudige hacks eens uit.

1. Slaap regelmatiger

Slaap wordt enorm onderschat in onze maatschappij. We slapen veel te weinig en te onregelmatig. Bovendien slaap je slechter van alcohol, indrukken, regelmaat en kunstlicht, en dat hebben we in overvloed!

Probeer eens twee weken elke dag (ook op zaterdag) op dezelfde tijd in bed te liggen met een fijn leesboek, geen beeldschermen, geen alcohol. De wonderen die dat doet voor je concentratie zijn gigantisch.

2. Eet je slim

Van slecht eten word je trager en denk je slomer. Van een overvolle maag met vet zwaar voedsel, word je loom. Dat helpt je concentratie totaal niet. Eet licht en gezond, lekker en gevarieerd. Een maag die net geen trek heeft geeft de beste concentratie!

3. Zet de verwarming uit en het raam open

Frisse lucht, daglicht en een koele temperatuur zijn heel goed voor je concentratie. Veel moeheid, concentratieverlies en gapen komt door gebrek aan zuurstof in een bedompte kamer, verkeerd of te weinig licht en een warme, broeierige omgeving. Hou je scherp met frisse lucht en een koele ruimte!


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!

Meld je aan

Hoe studeer ik geconcentreerd?

Een hele dag studeren volhouden is niet eenvoudig. Hoe zorg je ervoor dat je studeren volhoudt?

Concentratieboog

Iedere persoon heeft een eigen concentratieboog. Een concentratieboog betekent de lengte waarin je je concentratie kunt opbrengen nadat je bent begonnen je te concentreren. De lengte van de concentratieboog kan sterk verschillen van persoon tot persoon, maar ook van taak tot taak.

Hyperfocus Autistische studenten en studenten met adhd kunnen vaak in een hyperfocus terechtkomen, waarbij ze zich uren achter elkaar kunnen concentreren; en even zo vaak kunnen ze zich maar in korte stukjes tijd concentreren, soms maar tien minuten achter elkaar. De lengte van je boog wordt beïnvloed door je neurologische opmaak, je gezondheid, je interesse, je ervaring, je vermoeidheid en je stressniveau. Daarbij wordt je boog korter als je iets moeilijks moet doen, iets waar je angst of stress van krijgt, of iets waarbij je geen fouten mag maken.

Drie kwartier De meeste studenten hebben bij de meeste taken die ze een hele dag willen kunnen volhouden een concentratieboog van drie kwartier, waarna ze een kwartier rust zouden moeten nemen. Aan het begin van de dag voelt dat als kort, en aan het einde als lang, omdat je vermoeid bent.

Plan je dag

Probeer eens een dag zo te plannen dat je in de ochtend vier blokken van drie kwartier studeert en tussendoor steeds een kwartier pauze inplant. Na de lunch doe je nog eens drie van zulke blokken. Noteer voor jezelf hoe dat gaat. Houd je het vol? Heb je na de pauzes nog zin om aan de slag te gaan (al dan niet met frisse tegenzin)? Zo ontdek je je eigen concentratieboog.

Lees ook drie tips om je beter te concentreren

Wil je eens proberen of het je lukt een hele dag geconcentreerd te studeren? Probeer eens een studiedag bij ons uit!


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!

Meld je aan

Hoe ga je weer studeren na je pauze? Wat de meeste studenten verkeerd doen

Je studeert dapper voor je online college, je scant je studieboeken, of je schrijft aan je opdracht of je scriptie. Je zet lekker door, al is het soms verwarrend en frustrerend. Op een gegeven moment vliegen je ogen telkens over hetzelfde stukje tekst, en de informatie valt gewoon door je heen. Je concentratie is op. Tijd voor pauze!

Je zet een leuke serie op, pakt er een game bij, struint sociale media af of gaat nieuws lezen. En dan is er een half uur voorbij: je zou weer moeten beginnen, maar ja, je game of serie speelt nog, je vriend belt, je bedenkt je dat je je was nog moet doen en er komt een mailtje binnen. De rest van de dag doe je van alles – of niets – maar in ieder geval niks meer aan je studie of scriptie. Herkenbaar? Zonde van je tijd! Zo voorkom je de post-pauze-lamlendigheid!

1. Wacht niet met pauzeren tot je gefrustreerd bent

Als de laatste hap van je lekkerste toetje telkens ranzig is, eet je niet met plezier verder aan je toetje. Een vriendin met wie je telkens eindigt met ruzie, zoek je niet graag op. Een serie waarvan de laatste minuten saai of irritant zijn, zet je niet snel weer op. Dit geldt voor iedere ervaring: als deze in een negatieve noot eindigt, dan vind je het moeilijker om daarna de motivatie op te brengen deze ervaring weer op te zoeken. Wacht dus nooit met pauzeren tot je helemaal leeg en vermoeid bent! Pauzeer op een moment waarop je het irritant vindt dat je je boeken en je stukken weg moet leggen. Zo heb je er na de pauze weer zin in!

2. Blijf niet achter je bureau zitten

Als je je pauze hebt op exact dezelfde plek als waar je werkt, is het veel moeilijker om een mentale switch te maken van ontspanning naar productiviteit. Daarnaast werkt een beetje bewegen, frisse lucht en verandering van omgeving ook tegen vermoeidheid en concentratieverlies. Ga een stukje lopen, fietsen, rekken of strekken. Bewegen hoeft niet heel doordacht en bewust, een rondje lopen met je studiemaat is net zo goed en verfrissend.

3. Beeldschermen weg!

We zitten bijna allemaal aan onze telefoons geplakt als we wachten op de bus, in ons eentje lunchen, even wat anders gaan doen dan studeren of schrijven. Toch is het veel beter om je ogen en je geest even rust te geven door niet naar een scherm te gaan kijken. Dat geldt des te meer als je voor je studie of scriptie ook je beeldscherm moet gebruiken: je ogen en brein zijn toe aan even rust! Praten met een heus mens in de wereld, of wandelen of fietsen door het groen, of muziek luisteren en dansen, of een podcast luisteren en voor je uit staren, of knuffelen met een dier, of even helemaal niets doen zijn veel betere alternatieven.

4. Reset jezelf met externe druk

Vind je het moeilijk om jezelf in het juiste ritme te zetten? Vraag eens een vriendin, een ouder, of Studiemeesters om je een dag te laten motiveren en aan de slag te gaan. Vaak zien vreemde ogen wat je zelf niet ziet: dat je ritme helemaal niet past bij je doelen of bij jou.


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!

Meld je aan

De drie grootste energievreters die je studieplezier vergallen

Je hebt je ingeschreven voor je studie omdat je een plan had, een droom, een wens, een ambitie, of een interesse. Studeren kan heel leuk zijn, maar er zijn energievreters die je motivatie grondig kunnen slopen en als sneeuw voor de zon doen verdwijnen. De symptomen van een door energievreters gesloopte motivatie? Geen zin om te beginnen met studeren of door te zetten, uitstelgedrag, frustratie en weerzin.

Als je elke dag weerzin moet overwinnen om te gaan studeren, is het tijd om goed te kijken welke energievreter hiervoor verantwoordelijk is en wat je daaraan kunt doen. Tijd om weer plezier in je studie te krijgen!

1. Negatieve feedback

In sommige fases van je studie, zoals je scriptie of bij lastige vakken, is de meeste feedback die je krijgt negatief. Je krijgt een hele lijst van alle dingen die je fout doet tot je een voldoende haalt. Je levert een opdracht in, en de feedback voelt heel erg afkrakerig. Je krijgt een hoofdstuk terug, en de hele kantlijn staat vol met kritiek. Je maakt een toets, en je krijgt een onvoldoende, en bij de inzage zie je wat je allemaal fout hebt gedaan.

Negatieve feedback is vreselijk, en het is niet raar dat je dat wil vermijden en telkens een zuurdere smaak in je mond krijgt als je denkt aan je studie of je scriptie. Psychologen weten: positieve feedback stimuleert en negatieve feedback ontmoedigt. Negatieve feedback voelt alsof je nooit iets goed kunt doen, want zodra je iets doet, krijg je een negatief gevolg.

Wat doe je hieraan? Eenvoudig: focus op je successen, en zie feedback als onderwijs (want dat is het ook). Met andere woorden: tel de punten die je al hebt gehaald eens bij elkaar op, of kijk welke vakken je al met goed gevolg hebt afgerond. Zie feedback als een manier om te leren – leren schrijven, onderzoeken, uitvoeren of kennis beheersen. Als je het allemaal al kon en wist, had je je studie namelijk niet nodig!

2. Uitstelgedrag

Studieontwijkend gedrag is een gevolg van demotivatie, maar ook een oorzaak ervan. Met andere woorden: als je studeren uitstelt, ga je de neiging hebben om nóg langer en nóg meer uit te stellen. Het is namelijk helemaal niet leuk om een serie te kijken, op het strand te liggen of naar de bioscoop te gaan terwijl je weet dat je eigenlijk zou moeten studeren of schrijven. Die grote vormloze berg aan taken die nog liggen wordt steeds groter en onoverzichtelijker, en drukt steeds zwaarder op je gemoed.

Wat doe je hieraan? Stoppen met uitstellen is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan, en er is een heel scala aan technieken om uitstelgedrag te voorkomen. De belangrijkste is: vind de oorzaak waardoor jij uitstelt, en zorg ervoor dat je dat gericht aanpakt. En in het algemeen geldt: probeer samen met anderen te studeren, dat motiveert doorgaans beter dan alleen studeren.

3. Verkeerde studeertechnieken

Je hebt over zes weken tentamen, dus je bent er vroeg bij. Maar: waar begin je met studeren? Met die vuistdikke boeken? Met de slides? Met samenvattingen? Omdat je ergens moet beginnen, pak je het boek en je begint met lezen. Maar je kunt je aandacht er niet bijhouden. En ineens is het zover: morgen is de toets, en je hebt het boek niet uit en je snapt voor je gevoel tachtig procent van de stof niet. Wat is er toch gebeurd?

Het antwoord is: je gebruikt een verkeerde studeertechniek, waardoor je niet onthoudt van je moet onthouden, en niet oefent wat je moet kunnen laten zien op de toets. Hoe gebruik je dan een goede studeertechniek?

De juiste manier van studeren voor een toets bepaal je als volgt: het moet passen bij de toetsvorm, bij de vorm waarin de studiestof wordt aangeboden, èn bij jou als persoon. Je komt daar achter door te experimenteren met verschillende manieren van studeren. Wil je meer te weten komen over op welke manier jij het studeren beter aan kunt pakken? Kom eens kennismaken bij Studiemeesters, dan diepen we dat samen uit.


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!

Meld je aan

Effectief studeren: de beste tips voor thuisstudeerders

Als je zoekt op advies over hoe je gemotiveerd studeert, is de belangrijkste tip die je altijd tegenkomt: studeer niet thuis! Thuis kun je jezelf moeilijk motiveren, je gaat sneller wat anders doen, en je kunt je daarna ook niet lekker ontspannen als er een hele stapel studieboeken in je blikveld liggen.

Soms zijn er omstandigheden waarin je niet anders kunt dan thuis studeren of je scriptie schrijven. Bijvoorbeeld tijdens een lockdown, of als je afhankelijk bent van faciliteiten thuis, of als je buitenshuis snel overprikkeld bent. Hoe pak je studeren binnenshuis aan?

1. Creeër een toegewijde studieplek

Het voordeel van niet studeren waar je eet, slaapt, ontspant of sport, is dat je mentaal schotten kunt zetten tussen activiteiten. Niet steeds herinnerd worden aan die leuke serie, die was die moet worden gedaan, de e-mail die moet worden beantwoord of je sociale media waar interessante berichten verschijnen, is al gratis winst. Jezelf steeds verzetten tegen de neiging om iets anders te gaan doen kost je veel energie.

Er zijn mensen met geluk: die hebben de beschikking over meerdere kamers. Deze mensen kunnen het best een kamer zo inrichten dat deze alleen bedoeld is voor de studie. Kan dat niet? Zorg er dan voor dat de andere functie van de kamer niet gezellig en eindig is, zoals de was uithangen en opvouwen of je belastingpapieren invullen.

De meeste mensen hebben geen extra kamers, en het kan zijn dat je actieradius zo groot is als één kleine kamer. Zorg er dan voor dat je één plek helemaal reserveert voor studeren, scriptie schrijven, en opdrachten uitwerken. Op die plaats mag je niks anders doen dan studeren! Doe dit op je laptop ook: maak een studieprofiel aan, waar je niks anders doet dan studeren. Niet je werkmail checken, niet het nieuws lezen, niet even een berichtje aan een vriend sturen: alleen studeren!

2. Studeer samen, ook als je alleen bent

Samen studeren motiveert en inspireert. Misschien heb je een huisgenoot met wie je goed samen kunt studeren, of is je vader ook vanuit huis aan het werk, of komt de buurvrouw bij jou zitten om aan haar boek te schrijven.

Ook als je niet thuis kunt of wilt afspreken met een persoon, helpt het om een virtueel studiemaatje te zoeken. Als je aan het begin van je dag elkaar belt om elkaar te motiveren, je planning doorneemt, en elkaar aan afspraken houdt, is het een stuk moeilijker om je studie te ontwijken of je scriptie uit te stellen.

3. Let op je welzijn

Thuis studeren kun je ook gemakkelijk te veel doen, en je kunt daarbij vergeten dat je een mens bent met lichamelijke noden. Je hebt gezond eten, daglicht, beweging, sociale contacten, slaap, ontspanning, en een schone omgeving nodig, zeker als je stress hebt voor tentamens of in spanning zit over je scriptie. Let er dus op dat je ook naar buiten gaat, en dat je niet te lange dagen maakt. Ideaal is: opstaan, ochtendroutine, een uur of zeven à acht aan je studie, en daarna een uur of acht ontspannen, bewegen, sociale contacten opzoeken en huishouden doen. Daarna op een redelijke tijd naar bed. Probeer niet onregelmatig te studeren of meer dan acht uur in een dag te proppen, die meeruren zijn zelden effectief.

4. Vraag op tijd om hulp

Het is gemakkelijk om in slechte gewoontes te blijven hangen en jezelf de schuld te geven van wat niet lukt. Zorg ervoor dat je op tijd aan de bel trekt als het niet goed gaat met je studie, je scriptie of met jou. Dat mag eerder dan je denkt: ook als je twijfelt of het wel goed gaat, kun je aan je familie, vrienden, huisarts, decaan, studieadviseur of begeleider vragen of je op de juiste weg bent. Ook onze deur staat altijd voor je open: wij helpen je graag met het optimaliseren van je studietijd, met de lastige hobbels in je scriptie, met je motivatie thuis, en met het voorkomen van uitstelgedrag bij het studeren voor je tentamens.


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!

Meld je aan

Online colleges en lessen: do’s & don’ts

Het onderwijs is erg veranderd door corona. Eén van de grootste veranderingen is dat colleges voornamelijk online plaatsvinden – via Zoom of een ander medium. Maar ook los van corona neemt onderwijs op afstand toe. Hoe zorg je ervoor dat je je online colleges goed voorbereidt, volgt en uitwerkt? In deze blog zijn een vijftal vragen en antwoorden verzameld die het meest van belang zijn voor het effectief volgen van online colleges. Zo kun je gestructureerd aan de slag, ook als je thuisblijft!

1. Hoe bereid ik mij het beste voor op een online college?

Een deel van je voorbereiding op colleges en lessen is psychologisch. Normaliter zou je hier niet zoveel over nadenken, maar nu kan het toch een aandachtspuntje zijn: je kunt je college kijken vanaf de bank en liggend in bed. Naar school reizen en je daarbij al dan niet bewust mentaal voorbereiden op het college is er niet meer bij. Hoe zorg je er dan voor dat je ‘aan’ staat? De belangrijkste ‘do’: probeer het proces zoveel mogelijk gelijk te houden aan je voorbereidingen voor de ‘echte’ colleges. Ga op tijd achter je laptop zitten en open alle programma’s die van belang zijn 10 à 15 minuten van tevoren. Dat betekent vaak in ieder geval Zoom, maar houd ook Word erbij, of leg je notitieblok klaar. Sluit verder alles af wat enkel af kan leiden, zoals social media. Ik weet dat in ieder geval Google Chrome een optie heeft om verschillende profielen binnen de browser aan te maken. Maak er één aan voor tijdens de studie, en kijk op deze wikiHow-pagina hoe je bepaalde sites, zoals Facebook, blokkeert terwijl je op je studieprofiel zit. Zet je thermoskan koffie of thee naast de laptop en leg je mobiel uit het zicht – in de pauze mag je die er eventueel even bij pakken. You are ready to go!

2. Hoe kan ik het beste aantekeningen maken?

Eigenlijk geldt hierbij grofweg hetzelfde als tijdens de ‘offline’-colleges: pak het niet compleet anders aan bij online colleges en houd de manier aan die jouw voorkeur heeft. Als je een wat groter scherm hebt, zijn Word en Zoom vaak prima naast elkaar te houden en kun je in Word goed notities maken en de slides van de docent lezen. Als je een klein scherm hebt, zou ik aanraden om het papieren notitieblok eens een kans te geven – als je dat niet altijd al deed, natuurlijk. Sommige studenten met een kleine laptop kiezen ervoor om een groot scherm (los) te kopen en die te verbinden met hun laptop. Dit kun je zeker overwegen, maar het kan wel wat kosten. Of kijk even op Marktplaats!

3. Hoe kan ik het beste een vraag stellen aan de docent?

De meeste docenten hebben inmiddels wel uitgevogeld wat het beste werkt om de online-flow van het college zo min mogelijk te verstoren, maar dit geldt zeker niet voor iedereen. Mochten jij en je medestudenten je storen aan de manier van lesgeven van een docent, kaart dit dan altijd aan in een vriendelijke mail. Ook voor docenten is deze tijd verwarrend en voor hen voelt het online college geven soms als een halve ICT-cursus. Heb geduld, maar geef aan wat je nodig hebt. Ten eerste is het handig als de docent om de 10 à 15 minuten even een klein blokje inlast voor vragen. Als je een vraag hebt, schrijf deze dan dus op zodat je hem niet vergeet en stel hem dan in dat blokje! Aan het einde van het college kan een docent een wat langer vragenblok inlassen. Wanneer de docent aan het woord is, is het beter als studenten hun microfoons uitzetten, want dat voorkomt chaos. Tijdens het vragenblokje mogen ze aan. Probeer je vraag zo kort en bondig mogelijk te formuleren, zodat je uiteindelijk niet de enige bent die een vraag heeft gesteld omdat er verder geen tijd meer was. Uitgebreide vragen kun je altijd nog mailen na het college.

4. Mag ik als student het college opnemen?

Wellicht heeft jouw opleiding al zelf richtlijnen hierover opgesteld. Houd in dat geval die richtlijnen gewoon aan. Mocht het nog wat vaag zijn of ben je gewoon nieuwsgierig, dan is mijn antwoord: dat ligt eigenlijk aan meerdere factoren. Is de opname enkel en alleen voor jezelf, bijvoorbeeld om het college bij de tentamenvoorbereidingen terug te kunnen kijken? Dan mag het als je de docent om toestemming vraagt. Die snapt het vaak wel wanneer je uitlegt waarom je het opneemt. Bij een aantal faculteiten is het ook nodig om toestemming te verkrijgen van de faculteitsdirecteur, dus ga dit zorgvuldig na. Ook als je eenmaal toestemming hebt, mag je de opname niet zomaar op Facebook gooien (openbare groep of niet), of op WhatsApp, of welk medium dan ook waar meer mensen bij kunnen. Dat schendt allerlei zaken, zoals het auteursrecht en regels rondom privacy – dus gewoon niet doen. Het is sowieso good practice om na afloop van het vak (en het behalen van het tentamen) de opname te verwijderen van je computer. Jij zou het ook niet fijn vinden als iemand tientallen filmpjes van jou heeft die ergens op allerlei laptops staan.

5. Moet ik mijn camera aanzetten?

Nee, dat is strikt genomen niet verplicht. Probeer echter wel even te bedenken hoe het voor een docent is als hij alleen maar zwarte schermpjes ziet en geen enkel gezicht. Veel docenten geven aan dat het lastig is om les te geven aan een groep studenten die je op geen enkele manier kunt lezen door middel van non-verbale communicatie. Bij een offline-college kan dit natuurlijk wel altijd. Daarnaast is het bij opleidingen vaak wel verplicht om naar colleges of werkgroepen te komen, anders voldoe je niet aan de eisen om een vak goed en wel af te ronden. Wat dat betreft is er natuurlijk niet heel veel verschil tussen gaan en camera aan. Docenten vinden het overigens vaak geen probleem als je tijdens een hoorcollege je camera uitzet, dus overleg dat ook met hen. Probeer in ieder geval altijd een goede werkplek te vinden waar het niet erg is om de camera aan te zetten en waar je zo min mogelijk gestoord kunt worden (lees: je kat die over het toetsenbord loopt, je moeder in haar badjas). Als dat in jouw geval altijd of een keertje lastig is, is het vrij eenvoudig om in Zoom een neutrale achtergrond aan te zetten. Voor de mensen die nog niet weten hoe dat werkt: ik raad aan deze YouTube-video te kijken.

Bonustip: Keep your head up!

Probeer het enthousiasme voor je studie, ondanks alles, niet te laten verwateren enkel doordat er nu meer online wordt gedaan dan je misschien gewend was. Geef jezelf voldoende pauzes tussen online colleges door waarbij je niet naar een scherm kijkt, en spreek met medestudenten af (al dan niet via beeldbellen) om af en toe wel dat sociale aspect in groepsopdrachten mee te maken. Ook onderwijs op afstand kan een sociaal feestje zijn, mits je er een beetje moeite voor doet. Zet de knop om en keep your head up!


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!

Meld je aan