Online colleges en lessen: do’s & don’ts

Het onderwijs is erg veranderd door corona. Eén van de grootste veranderingen is dat colleges voornamelijk online plaatsvinden – via Zoom of een ander medium. Maar ook los van corona neemt onderwijs op afstand toe. Hoe zorg je ervoor dat je je online colleges goed voorbereidt, volgt en uitwerkt? In deze blog zijn een vijftal vragen en antwoorden verzameld die het meest van belang zijn voor het effectief volgen van online colleges. Zo kun je gestructureerd aan de slag, ook als je thuisblijft!

1. Hoe bereid ik mij het beste voor op een online college?

Een deel van je voorbereiding op colleges en lessen is psychologisch. Normaliter zou je hier niet zoveel over nadenken, maar nu kan het toch een aandachtspuntje zijn: je kunt je college kijken vanaf de bank en liggend in bed. Naar school reizen en je daarbij al dan niet bewust mentaal voorbereiden op het college is er niet meer bij. Hoe zorg je er dan voor dat je ‘aan’ staat? De belangrijkste ‘do’: probeer het proces zoveel mogelijk gelijk te houden aan je voorbereidingen voor de ‘echte’ colleges. Ga op tijd achter je laptop zitten en open alle programma’s die van belang zijn 10 à 15 minuten van tevoren. Dat betekent vaak in ieder geval Zoom, maar houd ook Word erbij, of leg je notitieblok klaar. Sluit verder alles af wat enkel af kan leiden, zoals social media. Ik weet dat in ieder geval Google Chrome een optie heeft om verschillende profielen binnen de browser aan te maken. Maak er één aan voor tijdens de studie, en kijk op deze wikiHow-pagina hoe je bepaalde sites, zoals Facebook, blokkeert terwijl je op je studieprofiel zit. Zet je thermoskan koffie of thee naast de laptop en leg je mobiel uit het zicht – in de pauze mag je die er eventueel even bij pakken. You are ready to go!

2. Hoe kan ik het beste aantekeningen maken?

Eigenlijk geldt hierbij grofweg hetzelfde als tijdens de ‘offline’-colleges: pak het niet compleet anders aan bij online colleges en houd de manier aan die jouw voorkeur heeft. Als je een wat groter scherm hebt, zijn Word en Zoom vaak prima naast elkaar te houden en kun je in Word goed notities maken en de slides van de docent lezen. Als je een klein scherm hebt, zou ik aanraden om het papieren notitieblok eens een kans te geven – als je dat niet altijd al deed, natuurlijk. Sommige studenten met een kleine laptop kiezen ervoor om een groot scherm (los) te kopen en die te verbinden met hun laptop. Dit kun je zeker overwegen, maar het kan wel wat kosten. Of kijk even op Marktplaats!

3. Hoe kan ik het beste een vraag stellen aan de docent?

De meeste docenten hebben inmiddels wel uitgevogeld wat het beste werkt om de online-flow van het college zo min mogelijk te verstoren, maar dit geldt zeker niet voor iedereen. Mochten jij en je medestudenten je storen aan de manier van lesgeven van een docent, kaart dit dan altijd aan in een vriendelijke mail. Ook voor docenten is deze tijd verwarrend en voor hen voelt het online college geven soms als een halve ICT-cursus. Heb geduld, maar geef aan wat je nodig hebt. Ten eerste is het handig als de docent om de 10 à 15 minuten even een klein blokje inlast voor vragen. Als je een vraag hebt, schrijf deze dan dus op zodat je hem niet vergeet en stel hem dan in dat blokje! Aan het einde van het college kan een docent een wat langer vragenblok inlassen. Wanneer de docent aan het woord is, is het beter als studenten hun microfoons uitzetten, want dat voorkomt chaos. Tijdens het vragenblokje mogen ze aan. Probeer je vraag zo kort en bondig mogelijk te formuleren, zodat je uiteindelijk niet de enige bent die een vraag heeft gesteld omdat er verder geen tijd meer was. Uitgebreide vragen kun je altijd nog mailen na het college.

4. Mag ik als student het college opnemen?

Wellicht heeft jouw opleiding al zelf richtlijnen hierover opgesteld. Houd in dat geval die richtlijnen gewoon aan. Mocht het nog wat vaag zijn of ben je gewoon nieuwsgierig, dan is mijn antwoord: dat ligt eigenlijk aan meerdere factoren. Is de opname enkel en alleen voor jezelf, bijvoorbeeld om het college bij de tentamenvoorbereidingen terug te kunnen kijken? Dan mag het als je de docent om toestemming vraagt. Die snapt het vaak wel wanneer je uitlegt waarom je het opneemt. Bij een aantal faculteiten is het ook nodig om toestemming te verkrijgen van de faculteitsdirecteur, dus ga dit zorgvuldig na. Ook als je eenmaal toestemming hebt, mag je de opname niet zomaar op Facebook gooien (openbare groep of niet), of op WhatsApp, of welk medium dan ook waar meer mensen bij kunnen. Dat schendt allerlei zaken, zoals het auteursrecht en regels rondom privacy – dus gewoon niet doen. Het is sowieso good practice om na afloop van het vak (en het behalen van het tentamen) de opname te verwijderen van je computer. Jij zou het ook niet fijn vinden als iemand tientallen filmpjes van jou heeft die ergens op allerlei laptops staan.

5. Moet ik mijn camera aanzetten?

Nee, dat is strikt genomen niet verplicht. Probeer echter wel even te bedenken hoe het voor een docent is als hij alleen maar zwarte schermpjes ziet en geen enkel gezicht. Veel docenten geven aan dat het lastig is om les te geven aan een groep studenten die je op geen enkele manier kunt lezen door middel van non-verbale communicatie. Bij een offline-college kan dit natuurlijk wel altijd. Daarnaast is het bij opleidingen vaak wel verplicht om naar colleges of werkgroepen te komen, anders voldoe je niet aan de eisen om een vak goed en wel af te ronden. Wat dat betreft is er natuurlijk niet heel veel verschil tussen gaan en camera aan. Docenten vinden het overigens vaak geen probleem als je tijdens een hoorcollege je camera uitzet, dus overleg dat ook met hen. Probeer in ieder geval altijd een goede werkplek te vinden waar het niet erg is om de camera aan te zetten en waar je zo min mogelijk gestoord kunt worden (lees: je kat die over het toetsenbord loopt, je moeder in haar badjas). Als dat in jouw geval altijd of een keertje lastig is, is het vrij eenvoudig om in Zoom een neutrale achtergrond aan te zetten. Voor de mensen die nog niet weten hoe dat werkt: ik raad aan deze YouTube-video te kijken.

Bonustip: Keep your head up!

Probeer het enthousiasme voor je studie, ondanks alles, niet te laten verwateren enkel doordat er nu meer online wordt gedaan dan je misschien gewend was. Geef jezelf voldoende pauzes tussen online colleges door waarbij je niet naar een scherm kijkt, en spreek met medestudenten af (al dan niet via beeldbellen) om af en toe wel dat sociale aspect in groepsopdrachten mee te maken. Ook onderwijs op afstand kan een sociaal feestje zijn, mits je er een beetje moeite voor doet. Zet de knop om en keep your head up!


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dat kan op een van onze locaties, telefonisch of online. We helpen je graag verder!

Meld je aan

ARCHIEF