Effectief studeren voor tentamens

Aan de twee beste technieken om tentamens goed voor te bereiden denken we veel te weinig.

Zo bereid je een tentamen NIET goed voor

Hoe studeer je het meest effectief voor tentamens? De meeste studenten beginnen drie weken van tevoren (of twee weken, of -nou ja, vooruit- één week) met het stampen van de leerstof. Voor veel studenten zal het een herkenbaar beeld zijn: tot laat in de avond vóór het tentamen ben je samenvattingen aan het lezen, en zelfs op de ochtend van het tentamen probeer je nog fanatiek formules, zinnen en rijtjes in je hoofd te proppen.

De meeste studenten weten niet dat deze technieken helaas helemaal niet werken. Sterker nog, ze werken averechts. Dat is de conclusie van een groep wetenschappers die onderzoek heeft gedaan naar de vraag hoe studenten hun stof het beste onthouden, en ook naar wat juist niet werkt (Dunlosky et al., 2013).

Welke methoden werken dus níét volgens de onderzoekers? Het markeren van stukken tekst in je boek blijkt helemaal niet effectief te zijn. Samenvattingen maken van je leerstof evenmin. En ook lezen en herlezen werkt slecht. De kans is groot dat jij één of meer van deze ineffectieve methoden gebruikt.

Zo bereid je een tentamen WEL goed voor

Slechts twee manieren van studeren zijn wél effectief: zelf je kennis testen en je tentamenstof uitspreiden.

Zelf je kennis testen is verreweg de snelste manier om tentamenstof te memoriseren. Een toets voor jezelf maken is heel gemakkelijk:

  1. Bekijk oefententamens van het tentamen dat je moet maken.
  2. Schrijf op welke vorm die tentamens hebben. (Multiple choice? Open vragen? Cases?)
  3. Open je boek en begin met lezen.
  4. Probeer je in te leven in de vragen die de docent uit je boek zou halen om jou te toetsen, inclusief alle instinkers en foute antwoorden die je erbij kunt zetten.
  5. Maak de vragen een paar keer, en wissel je vragen uit met vrienden
  6. Succes met je tentamens!

Het maken van een planning vergt een beetje discipline, omdat je direct vanaf het begin van het blok of het semester al aan de slag moet. Want hoe eerder je begint, hoe gemakkelijker je de stof onthoudt. Met je zelfgemaakte toetsen kun je dan voor jezelf de stof met regelmatige tussenpozen, bijvoorbeeld één keer per week, herhalen. Door te werken met een planning, zorg je dat je de geleerde stof ook op de langere termijn vasthoudt. Ook deze methode bleek volgens de onderzoekers het meest bij te dragen aan het succesvol afronden van je tentamens.


Met de juiste aanpak presteer je veel beter op tentamens. Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek in Amsterdam, Eindhoven, Leiden of Rotterdam. Je bent van harte welkom.

Aanmelden voor een kennismakingsgesprek


Literatuur

Dunlosky, J., Rawson, K.A., Marsh, E.J., Nathan, M.J., & Willingham, D.T. (2013). Improving students’ learning with effective learning techniques: Promising directions from cognitive and educational psychology. Psychological Science in the Public Interest, 14(1), 4-58. Geraadpleegd op http://psi.sagepub.com/content/14/1/4.full?ijkey=Z10jaVH/60XQM&keytype=ref&siteid=sppsi

Hoe motiveer ik mijn studerende zoon of dochter?

Haalt uw zoon telkens zijn tentamens niet, hoe hard hij ook studeert? Of blijft uw dochter de scriptie maar uitstellen? Bent u bang dat uw kind de negatieve gevolgen moet dragen van het zakken voor tentamens en het langer studeren, zoals een negatief bindend studieadvies, een hoge studieschuld of een slechtere kans op de arbeidsmarkt? U bent niet de enige: veel ouders maken zich zorgen over de studieprestaties van hun kind. Daarom volgt hieronder, op verzoek, een uitleg over de redenen waarom studenten uitstellen, waarom uw kind u misschien niet vertelt dat het niet goed gaat, en wat u als ouder kunt doen om uw studerende zoon of dochter te motiveren.

Studieontwijkend gedrag

Het uitstellen van studeren of van het schrijven aan de scriptie wordt studieontwijkend gedrag, ofwel soggen, genoemd. Uitstelgedrag onder studenten is een veelvoorkomend probleem: in enquêtes zegt 85% van de studenten er last van te hebben in zo’n mate dat hun voortgang en studieprestaties eronder lijden. Dat het veel voorkomt wil natuurlijk niet zeggen dat het acceptabel is: een groot deel van de studenten die vol enthousiasme beginnen aan de studie raakt de motivatie gaandeweg kwijt en studeert niet af.

Daarbij is het nog van belang om te weten dat er verschillende typen uitstellers zijn. Vaak proberen ouders kun kinderen te motiveren op een manier die niet bij ze past. Dat leidt tot ruzie, toename van het ontwijkgedrag en verstoring van de communicatie tussen ouder en kind. “Mijn zoon loog over zijn resultaten en moest met de billen bloot toen het al bijna te laat was: hij had nog een maand om drie papers af te maken en een tentamen voor te bereiden”, vertelde een radeloze vader die zijn zoon onlangs aanmeldde bij Studiemeesters. Dit horen onze studiebegeleiders heel vaak: studenten liegen een tijdlang tegen hun ouders over hun studievoortgang en durven daarna niet meer om hulp te vragen. Dit is niet alleen funest voor de studievoortgang, maar ook voor de relaties binnen de familie.

Hoe motiveer ik mijn dochter of zoon?

Als eerste en belangrijkste: wanneer u het idee heeft dat zijn of haar studieontwijkend gedrag conflict oplevert in uw familie, gaat het niet goed. Ook een student wil zich geborgen voelen bij zijn of haar ouders. Een ruzieachtige sfeer levert stress op, terwijl de slechte studieresultaten ook al tot spanning leidden. Deze dubbele stress is funest voor de studievoortgang en voor de gezondheid. Bij een dergelijke sfeer raden wij per definitie aan om professionele hulp in te schakelen, bijvoorbeeld in de vorm van een studentenpsycholoog of een organisatie als Studiemeesters.

Is uw kind onzeker? Is er sprake van faalangst, stress of blokkades? Dan is het van belang het kind aan te moedigen en altijd begrijpend en geduldig te blijven. Beloningen in het vooruitzicht stellen werkt averechts: een onzekere student wil graag slagen en is juist al intrinsiek gemotiveerd. Blijf liever zeggen dat u in uw kind gelooft en blijf hem of haar wijzen op alle successen die hij of zij wél heeft behaald, zonder de situatie te relativeren. Bij Studiemeesters hebben we specialisten op het gebied van faalangst, perfectionisme en studieontwijkend gedrag die in combinatie met inhoudelijke steun al veel studenten van hun studie-angst hebben afgeholpen.

Is uw kind gemakzuchtig? Dan werkt belonen heel goed. Die beloning zou iets niet-essentieels kunnen zijn. Bijvoorbeeld: bij elke studiepunt die uw dochter haalt, krijgt ze een beetje extra vakantiebudget. Of: staat uw zoon gemiddeld een acht of hoger, dan krijgt hij rijlessen. Zorg er wel voor dat zowel de prestatie als de beloning concreet en meetbaar is. Vermijd straffen; psychologen hebben op basis van experimenten vastgesteld dat straffen veel minder goed werkt dan belonen. Ten slotte biedt Studiemeesters studiedagen aan, waarbij studenten worden gemotiveerd en er goed op hun planning wordt gelet.

Vraag op tijd hulp

Vergeet niet: uw studententijd was radicaal anders dan die van uw zoon of dochter heden ten dage is. U mocht lang studeren; uw kind mag dat niet. Uw groepen waren veel kleiner. Er waren nog geen smartphones, geen Facebook, geen blogs en geen internetfora. Uw vakken vervielen niet, en uw begeleiders kregen geen quotum aan uren om te besteden aan studentencontact. Daarnaast is de tolerantie voor uitloop veel kleiner geworden. Daarnaast bent u uw kind niet: u werd wellicht op een compleet andere manier gemotiveerd dan hij of zij. Bij twijfel kunt u altijd een kostenloze kennismaking aanvragen voor uw zoon of dochter. Vaak blijkt dat Studiemeesters een hoop spanning in uw familie weg kan nemen en uw kind met gerichte, professionele hulp wél op het goede spoor krijgt.

Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek op een van onze locaties of online. Je bent van harte welkom.

Aanmelden voor een kennismakingsgesprek

Succesrecept voor goede voornemens

Goede voornemens maken, dat lukt de meeste studenten wel. Ze maken enthousiast een lange lijst van doelen die ze willen bereiken: “Ik ga stoppen met soggen, minder drinken, eerder opstaan en meer sporten, zodat ik er eindelijk eens in slaag om hoge cijfers te halen!” Maar als het zover is, blijkt het moeilijk om actie te ondernemen. Voor je het weet ben je een maand verder zonder maar een stap dichter bij je doel te zijn gekomen. Want je kunt wel iets wíllen, maar dat is niet genoeg: je moet er ook in slagen het te dóén. Hoe zorg je ervoor dat je voornemens een succes worden?

Waarom goede voornemens mislukken

Wetenschappelijke inzichten uit de cognitieve psychologie laten zien waarom het moeilijk is om goede voornemens uit te voeren. Het bewust aansturen van je gedrag wordt ‘zelfregulatie’ genoemd. Zelfregulatie doet een beroep op je wilskracht. Maar de mentale energie die je beschikbaar hebt voor het uitoefenen van wilskracht, is beperkt. Daardoor is het moeilijker om zelfregulatie toe te passen als je het druk hebt, afgeleid wordt of moe bent, en dat is dikwijls het geval. Het bewust aansturen van gedrag mislukt dan ook vaak.

Hoe laat je goede voornemens slagen?

Oké, bewuste zelfcontrole kost dus te veel moeite. Maar gedrag kun je toch niet onbewust veranderen? Jawel! Gedragsverandering kun je automatiseren met behulp van implementatie-intenties. Een implementatie-intentie is een actieplan voor het uitvoeren van je goede voornemen. Stel je voor dat je meer wilt gaan sporten. Dan is je voornemen, “Ik wil meer sporten”, heel algemeen. De kans dat je dit de hele dag onthoudt tot het juiste moment om te sporten zich voordoet, is zeer klein.

Om je voornemen te laten slagen, moet je het specifiek maken. Dat wil zeggen dat je niet alleen het doel moet formuleren, maar ook moet vaststellen hoe bepaalde acties leiden tot het bereiken van dat doel. Je moet dus bedenken wát je gaat doen, wáár je dat gaat doen en wannéér je dat gaat doen. Door van tevoren een actie aan een concrete situatie te koppelen maak je een voornemen specifiek. “Áls ik thuis kom na college, dán trek ik meteen mijn sportschoenen aan en ga ik een kwartiertje joggen” is een voorbeeld van zo’n specifiek voornemen. Door je nieuwe gedrag met behulp van een ‘als-dan-plan’ te koppelen aan een situatie, word je op het juiste moment automatisch herinnerd aan je goede voornemen. Het gevolg is dat je je nieuwe gedrag sneller, efficiënter en meer onbewust aanleert. Zo kost het uitvoeren van goede voornemens minder moeite en vergroot je de kans op succes. Op naar je afstuderen!


Met de juiste aanpak verspil je minder tijd en energie. Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier.