Fieldnotes voor een maak-onderzoek

Fieldnotes zijn notities die je bijhoudt om je maak-onderzoek op de kunstacademie te concretiseren. Deze methode is niet theoretisch en wordt voornamelijk gebruikt bij opleidingen waar je een fysiek werk moet afleveren. Je zou het kunnen zien als een logboek waarin je je onderzoeksproces bijhoudt. Fieldnotes gebruiken voor je maak-onderzoek heeft weinig nadelen. Toch zijn er bij deze methode een paar valkuilen waar je op moet letten, en daar gaan we in deze blog op in.

Wat heb je aan Fieldnotes?

Het is bijvoorbeeld zeer belangrijk om een vaste tijd te nemen voor het maken van je fieldnotes. Als je ze achteraf moet maken, is het veel onduidelijker wat je hebt geleerd en wat de volgende stap is. Op deze manier werken fieldnotes juist averechts en vormen ze geen eerlijke weergave van je onderzoeksproces. Daarnaast is het belangrijk om voor jezelf te filteren welke stap relevant genoeg was om als fieldnote op te schrijven. Noteer alleen de momenten waarin je keuzes hebt moeten maken of waarin je iets hebt uitgeprobeerd. Met het onderstaande stappenplan wordt het werken met fieldnotes extra makkelijk gemaakt!

Maak-onderzoek starten met fieldnotes

Om je onderzoek te starten moet je beginnen met het formuleren van de vragen die je bij je fieldnotes wilt stellen. De meestgebruikte vragen zijn: -Wat heb ik gedaan? -Wat heb ik hiervan geleerd? -Hoe was deze stap relevant voor mijn onderzoek? -Wat is de volgende stap? Door deze vragen te stellen bij elke stap die je zet, wordt duidelijk welke kant je op wilt gaan met je maak-onderzoek en heb je snel overzicht over welke stappen relevant waren en welke niet.

Fieldnotes bijhouden

Om het maximale uit deze methode te halen, is het belangrijk om fieldnotes regelmatig bij te houden. Het slimst is het om elke week een moment in te plannen waarop je een uur de tijd neemt voor het uitwerken van je fieldnotes. Daarnaast is het verstandig om tijdens je werkproces korte aantekeningen te maken over je keuzes, zodat je die informatie bij de hand hebt als je een field note schrijft. Ook kan het helpen om foto’s te maken van waar je mee bezig bent, zodat de field note visueel ook duidelijk is voor de lezer.

Een goedlopende tekst van fieldnotes

Als je al je fieldnotes hebt verzameld, is het tijd om ze om te zetten in een goedlopende tekst. Daarbij is het belangrijk om de vragen te verwerken in alinea’s.

Een fieldnote kan er bijvoorbeeld zo uitzien:

-Wat heb ik gedaan?
Deze week heb ik verschillende experimenten gedaan met de breimachine.
-Wat heb ik hiervan geleerd?
Ik heb geleerd dat mijn originele idee voor een breisel niet uitpakte zoals ik wilde, maar dat een spontaan experiment beter werkte.
-Hoe was deze stap relevant voor mijn onderzoek?
Nu ik deze test heb uitgevoerd kan ik mijn originele idee afsluiten en verder bouwen op het spontane experiment.
-Wat is de volgende stap?
De volgende stap is dat ik de breimachine nog een dag zal gebruiken om andere materialen uit te proberen.

Om deze fieldnote in een goedlopende tekst te veranderen, moet ik het vraag-antwoordformat eruit halen. In dit geval wordt het resultaat dan zo:

“Deze week heb ik verschillende testen gedaan met de breimachine. Ik kwam erachter dat mijn originele idee niet werkte, maar dat een spontaan experiment heel goed uitpakte. Dit was relevant voor mij om te doen, omdat ik nu mijn originele idee kan afsluiten en verder kan voortbouwen op het spontane experiment. De volgende stap is het maken van meer stofproeven met andere materialen.”

Op deze manier kun je op een makkelijke en overzichtelijke manier je volledige maakonderzoek bijhouden en opschrijven. Als je bij dit voorbeeld nog een foto toevoegt van de stof proeven, heeft de lezer gelijk een visuele voorstelling van waar je mee bezig bent geweest en hoe dit is geëvolueerd. Als je dit goed bijhoudt, heb je hier aan het eind van het jaar geen omkijken meer naar.


Studiemeesters helpt studenten vooruit. Met onze begeleiding studeer je sneller, beter en relaxter. Wie wij zijn en wat we precies doen? Dat lees je hier. Je kunt je ook direct aanmelden voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek in Amsterdam, Eindhoven, Leiden of Rotterdam. Je bent van harte welkom.

Aanmelden voor een kennismakingsgesprek

ARCHIEF